Układy jednofazowe a układy trójfazowe
Masz firmę i chcesz płacić mniejsze rachunki za prąd? Wyślij fakturę za prąd Twojej firmy na adres : [email protected] a my przedstawimy Ci Tańszą ofertę. Zmieniając sprzedawcę prądu można zaoszczędzić do 30% na rachunkach za prąd. Zmiana sprzedawcy jest bezpłatna, prosta i bezpieczna.
Wytwarzanie energii elektrycznej w elektrowniach występuje przeważnie w systemie trójfazowym, głównie z powodów technicznych: aparaty używane do tego procesu są proste w obsłudze, praktyczne i skuteczne. Inna zaleta systemu trójfazowego dotyczy efektywności transmisji i dystrybucji energii za ich pośrednictwem.
W układzie trójfazowym jest bowiem możliwe przesyłać tej samej ilości prądu przy mniejszych nakładach (lepsza wydajność) i ograniczając straty na sieciach przesyłowych. System trójfazowy jest także stosowany dlatego, że umożliwia korzystanie z trójfazowego motoru niesynchronizowanego, najczęściej używanego w przemyśle jako aparat prosty i mało kosztowny w obsłudze.
Spis treści artykułu :
- Z czego się składa system trójfazowy?
- Kiedy się stosuje system trójfazowy?
- Trójfazowy a jednofazowy: Który układ mamy w domu?
- Pompa cieplna a układ trójfazowy
- Licznik jednofazowy czy trójfazowy?
Z czego się składa system trójfazowy?
Układ trójfazowy jest układem większości obwodów wykorzystujących prąd przemienny. Aby zmontować trójfazową prądnicę wystarczy podłączyć trzy jednofazowe sinusoidalne prądnice na tej samej frekwencji. System jest oparty na trzech przewodnikach, czyli na trzech kablach o tym samym napięciu o różnych fazach (każda opóźniona o 120 stopni). Każda z trzech faz zostaje oznaczana różną literą : R – S – T (albo też L1 – L2 – L3). Istnieją dwie możliwe instalacje trój-przewodowe : połączenie w układzie gwiazdy (trzy prądnice dzielą jeden wspólny terminal) lub połączenie w układzie trójkątnym. Jest też punkt neutralny N. W Polsce napięcie między prądnicami wynosi 400 V, podczas gdy między fazą a punktem neutralnym wynosi 203 V.
Gwiazda (1) – Trójkąt (2)
| Układ | Zalety | Wady |
|---|---|---|
| Trójfazowy | Prostsza prądnica, łatwiejsza w obsłudze Łatwiejszy presył Możliwość podłączenia trójfazowych motorów |
Mało praktyczny przy małych urządzeniach Trudno podłączyć do baterii |
| Jednofazowy | Praktyczne do oświetlania i ogrzewania Stosowane do trakcji elektrycznej Przesył na bardzo długich odległościach przez podwodne kable |
Nie wytrwarzają wirujących pól magnetycznych (do motorów elektrycznych) |
Kiedy się stosuje system trójfazowy?
W przypadku wysokich napięć (tzn. powyżej 6 kW) stosuje się tylko trójfazowe przyłączenia.
Większość lokali przemysłowych lub rzemieślniczych jest podłączona w systemie trójfazowym. Jest to także układ stosowany w większych domach, przy większym zużyciu prądu (gdy energia elektryczna służy do ogrzewania, do kuchni lub do innych energochłonnych urządzeń). Zazwyczaj w takich przypadkach dzieli się instalacje elektryczne na kilka niezależnych obwodów jednofazowych, za pomocą jednego kabla fazowego oraz kabla neutralnego. Dobrze jest wtedy rozłożyć ładunek elektryczny na trzy fazy w jak najbardziej równoważony sposób. Istnieją też inne przyczyny stosowania trójfazowego układu elektrycznego, np. gdy pracuje się ze specyficznym sprzętem elektrycznym (np. urządzenia do cięcia drewna).
Trójfazowy a jednofazowy: jaki układ mam w domu?
W mieszkaniach lub mniejszych domach, a także w starszych zabudowach, układ elektryczny jest często jednofazowy.
Układ ten umożliwia przesył stosunkowo niskiej mocy, od 2 do 6 kW, która pasuje przy umiarkowanym zużyciu prądu, gdy nie ma się bardzo energochłonnych urządzeń. Większość podstawowego sprzętu biurowego lub AGD nie wymaga więcej niż jednej fazy. Napięcie na którym przepływa prąd wynosi 230 V, czyli takie jakiego się wymaga do domowego sprzętu elektrycznego.
Układ trójfazowy jest możliwy od 3 kW, lecz najczęściej jest stosowany przy mocy umownej od 6 kW wzwyż.
Pompa cieplna a układ trójfazowy
Często zainstalowanie energochłonnych urządzeń wymaga przejścia z jednofazowego na trójfazowy układ. Typowym przykładem jest instalacja pompy cieplnej, bojlera, klimatyzatora itd. Takie urządzenia wymagają trójfazowego układu gdyż pobierają dużo prądu przy zwiększonej mocy. Jeżeli instalujesz takie urządzenia a nie zmienisz licznika na trójfazowy, istnieje duże prawdopodobieństwo że będą wyłączały się bezpieczniki (i w efekcie będą wybijały korki).
Licznik jednofazowy czy trójfazowy?
W zależeniu od tego, czy instalacja jest jedno- lub trójfazowa, licznik nie jest ten sam. W przypadku trójfazowego układu, licznik podaje te same informacje co jednofazowy licznik, ale w dodatku pokazuje też moc czynną. Moc czynna jest znacząca dla systemów elektrycznych o mocach powyżej 16,5 kW.
