Produktem „stała cena” jest nazywana skrótowo umowa między sprzedawcą energii elektrycznej a jej odbiorcą, która zapewnia odbiorcy zakup energii po jednakowej cenie w okresie wskazanym w umowie. Sprzedawcy prądu proponują umowy roczne, dwu-, trzy-, a nawet czteroletnie.
Charakterystyczną cechą oferty „stała cena” jest wyżej wyceniana kWh, niż w przypadku produktów z ceną zmienną. Warto podkreślić, że umowa sporządzana jest zawsze indywidualnie. W tej sytuacji przedsiębiorstwo A pobierające z sieci tę samą liczbę MWh energii miesięcznie co przedsiębiorstwo B, może otrzymać propozycję innej ceny stałej niż przedsiębiorstwo B. Poza wolumenem istotny jest też profil zużycia energii, a w szczególności to, jakie ilości są pobierane i w jakich godzinach doby.
Energia kupowana po cenie zmiennej jest tańsza niż produkt „stała cena” w momencie podpisywania umowy. Umożliwia też umiejętne zarządzanie zakupem, a co za tym idzie – obniżenie kosztów zakupu prądu. Dlaczego więc przedsiębiorcy decydują się na produkt „stała cena”? Z kilku przyczyn. Stała cena za 1 MWh pozwala na:
- długofalowe planowanie kosztów;
- ochronę biznesu przed zwiększeniem kosztów związanym ze wzrostem cen prądu.
W przedsiębiorstwach, w których koszt energii elektrycznej stanowi znaczącą część kosztów całkowitych, a przy tym pobór energii jest przewidywalny, zakup energii po stałej cenie ma sens ekonomiczny. W sytuacji rynkowej, w jakiej znajdujemy się w połowie 2022 r., przy zdecydowanie wzrostowej tendencji cen za energię elektryczną, taki wybór jest tym bardziej wart rozważenia.
Oczywiście zakup prądu po stałej cenie ma również pewne minusy. Największym ryzykiem jest spadek cen energii elektrycznej. Obecne realia polityczno-gospodarcze sprawiają, że już samo to sformułowanie prezentuje się dość absurdalnie. Pamiętajmy jednak, że do IV kwartału 2021 r. ceny energii elektrycznej cechowała stabilność, a niewielkie wzrosty były równie realne, jak spadki. W takiej sytuacji firma mogła rzeczywiście tracić podpisując umowę na zakup energii po stałej cenie. Dlatego sprzedawcy prądu oferowali różnego rodzaju zachęty (np. w postaci gwarancji pochodzenia czy przedłużonych terminów płatności), które mogły przekonać przedsiębiorców do podpisania umowy na produkt „stała cena”.
W połowie 2022 r. sytuacja polityczno-gospodarcza jest tak niepewna, że większości przedsiębiorców trudno w ogóle podjąć decyzję o sposobie zakupu energii. Zarówno produkty z ceną zmienną, jak i ze stałą nie gwarantują, że wydatki firmy na prąd nie zwiększą się.
W przypadku ceny zmiennej za 1 kWh powód jest oczywisty – ryzyko związane z dalszym wzrostem cen i trudności z zawarciem korzystnych dla przedsiębiorcy transakcji. Co jednak może być ryzykownego w zakupie produktu „stała cena”? Wbrew pozorom zawarcie umowy na zakup energii po stałej cenie nie zabezpiecza firmy przed podwyżkami całkowicie.
Z uwagi na duże ryzyko wzrostu indeksów na giełdach energii w Polsce i w Europie, sprzedawcy energii, dbając o własny interes, zmieniają zapisy umowne obwarowując dostawę prądu po stałej cenie wieloma warunkami. W tej sytuacji, przedsiębiorcy nie mogą być pewni, że długofalowo zapłacą za energię właśnie tyle, na ile wskazuje za 1 MWh umowa w momencie jej podpisania.
Co więcej, o ile jeszcze w 2017 czy 2018 roku można było liczyć na umowy długoletnie, obecnie mimo potencjalnych możliwości, w praktyce trudno podpisać umowę dwuletnią, nie wspominając o dłuższych. Czy to dobrze dla przedsiębiorcy, czy też źle? W obecnej sytuacji żaden odpowiedzialny doradca nie zdecyduje się na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy warto wiązać się umową długookresową na dostawę energii po stałej cenie. W zależności od dalszego przebiegu konfliktu na Ukrainie, a także możliwych scenariuszy dla gospodarki polskiej i europejskiej w perspektywie półrocznej czy rocznej, ceny energii mogą rosnąć nadal, ale mogą też spaść.
Jeśli więc produkt „stała cena” zapewni choćby w perspektywie rocznej zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa, być może warto zawrzeć umowę na 12 miesięcy. Trzeba jednak zaakceptować po pierwsze dość wysoką cenę 1 MWh, a po drugie – wynegocjować warunki, które pozwolą na kompromis między interesem sprzedawcy a interesem przedsiębiorcy.
