Wstrzymanie dostawy gazu z Rosji a podwyżki ceny prądu dla firm

Wstrzymanie dostawy gazu z Rosji a podwyżki ceny prądu dla firm

O przyczynach podwyżek gazu i energii elektrycznej w 2021 r. możesz przeczytać m. in. w artykułach o czynnikach kształtujących cenę gazu oraz o prognozach cen prądu na 2022 r. W kontekście ostatnich wydarzeń, a więc w odniesieniu do konfliktu zbrojnego na Ukrainie oraz odcięciu Polski od rosyjskiego gazu pod koniec kwietnia 2022 r., warto podkreślić wzajemny wpływ cen różnych nośników energii. Łatwo można zauważyć, że wzrosty cen gazu pociągają za sobą wzrost cen energii elektrycznej. Dlaczego tak się dzieje i jak duży wpływ na ceny energii elektrycznej w Polsce ma rosyjski gaz, który na początku maja płynie jeszcze do innych krajów UE? Postaramy się wyjaśnić w poniższym artykule.

W jaki sposób europejski prąd związany jest z gazem?

W Polsce elektrownie zawodowe bazują ciągle jeszcze w większości na węglu. Charakterystyka miksu energetycznego w państwach UE jest inna. Francja na przykład opiera się głównie na energetyce jądrowej (obecnie około 40 %) i choć miała zmniejszyć jej udział, w obliczu działań wojennych na Ukrainie nie dojdzie do tego w najbliższym czasie. Wynika to bezpośrednio z nowej strategii energetycznej zapowiedzianej przez prezydenta Francji 10 lutego 2022 r. w Belfort. Niestety, trwające obecnie remonty w elektrowniach jądrowych sprawiają, że produkcja z elektrowni jądrowych jest niższa. Francja pozyskuje energię elektryczną również z produktów naftowych (ok. 29 %) i gazu (ok. 16 %).

Porównywalny jest udział gazu w produkcji energii elektrycznej również w Niemczech (ok. 15 % miksu), jednak Niemcy aż 41 % energii wytwarzają z OZE. Wobec działań na Ukrainie, elektrownie atomowe, które miały być definitywnie wygaszone, zostaną wygaszone rzeczywiście i czasowo, ale tylko dlatego, że tego procesu nie da się zatrzymać. Na przełomie 2023 i 2024 r. zostaną uruchomione na nowo.

Ta krótka charakterystyka energetyczna dwóch bardzo istotnych pod względem produkcji i zużycia energii elektrycznej państw UE pokazuje, że gaz jest bardzo ważnym surowcem niezbędnym w procesie wytwarzania prądu. Niepewność dostaw wpływa na cenę surowca, a tym samym na cenę energii elektrycznej.

Polska w lepszej sytuacji gazowej niż średnia UE?

W dniu 27 kwietnia 2022 r. wskutek odmowy przez Polskę i Bułgarię zapłaty za jamalski gaz w rublach (takie żądanie Gazpromu jest, jak twierdzą specjaliści, niezgodne z umową), surowiec przestał płynąć zarówno do Polski, jak i do Bułgarii.

Rynki europejskie zareagowały dość gwałtownie, co nie powinno dziwić. Odcięcie gazu do Polski i Bułgarii to sygnał, że podobny los może spotkać również inne kraje europejskie, które korzystają z rosyjskiego gazu. Obecnie średnia poziomów magazynowania w krajach UE wynosi zaledwie 32 procent. Energetyczne bezpieczeństwo zapewniłoby dopiero zapełnienie magazynów w 80 %. Rozbieżność jest więc naprawdę duża. Trudną sytuację pogłębia fakt, że w 2021 r. latem magazyny również były zapełnione w zaledwie 1/3 pojemności, mimo że rosyjski gaz płynął spokojnie i nieprzerwanie. Obecny konflikt na Ukrainie oraz działania podejmowane z jednej strony przez kraje UE w ramach sankcji na Rosję, a także działania odwetowe Moskwy mogą pogłębić jeszcze deficyt paliwa gazowego. A na pewno nie wpłyną korzystnie na ceny surowca.

Polska jest w o tyle dobrej sytuacji, że nasze magazyny zapełnione są obecnie w 75 % do 80 % (różne źródła podają różne informacje). Warto jednak pamiętać, że nie jesteśmy samotną wyspą wśród otaczających nas krajów, lecz państwem członkowskim UE. W konsekwencji podwyżki cen energii elektrycznej wskutek deficytu gazu i wysokich cen paliwa dotkną również nas.

Konsekwencje odcięcia Europy od rosyjskiego gazu

Ekonomiści nie mają wątpliwości, co do tego, że nagłe odcięcie Europy od rosyjskiego gazu miałoby zdecydowanie negatywne skutki. Do natychmiastowych zalicza się oczywiście pogłębienie deficytu paliwa i konieczność racjonowania zarówno gazu, jak i energii elektrycznej.

Jednak brak rosyjskiego gazu to również skutki nieco oddalone w czasie, lecz nie mniej dotkliwe dla gospodarki. Jak pisze Bloomberg, nagłe wstrzymanie dostaw niebieskiego paliwa z Rosji to jeszcze większa inflacja, a także niestety głęboka recesja.

Wzrosty cen gazu w Polsce przekładają się na wzrosty cen energii elektrycznej

Zastanawiając się nad wpływem zagrożenia spowodowanego możliwością odcięcia Europy od rosyjskiego gazu, nie należy zapominać, że obecna sytuacja na Ukrainie nie jest jedyną przyczyną wzrostów cen energii elektrycznej. Te rozpoczęły się przecież już kilka miesięcy wcześniej i związane są nie tylko z deficytem gazowym z 2021 r., ale także ze wzrostem cen uprawnień do emisji CO2.

Mimo więc, że Polska jest w dużo lepszej sytuacji pod względem zaopatrzenia w gaz, to jednak ceny energii elektrycznej w dłuższej perspektywie notują wzrosty, podobnie jak ceny gazu w kraju i UE, oraz ceny prądu na giełdach europejskich. Korelacje pomiędzy cenami gazu i energii elektrycznej są dobrze widoczne. Przyjrzyjmy się wykresowi cen za kontrakty bazowe na gaz i energię elektryczną zamieszczonym poniżej.

źródło: https://tge.pl

Przełomowy moment, jakim z pewnością jest odcięcie Polski od gazociągu jamalskiego 27 kwietnia 2022 r. skutkuje stałym, konsekwentnym i dość dużym wzrostem cen energii elektrycznej, o czym świadczy zarówno strome zbocze wykresu wędrujące zdecydowanie w górę, jak i indeks BASE_Y-23 na poziomie 1065 zł w dniu 12 maja 2022 r.

Taryfy dla biznesu

Taryfy dla firmy

Sprawdź inne taryfy!

Sprawdź operatora

Lokalizacja:
-
Operator: -
Zapytaj o ofertę