Polska pokryta jest siecią dystrybucyjną gazu ziemnego. Większość należy do Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG) stanowiącej największą spółkę Grupy Kapitałowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa (PGNiG). w 2021 r. Dostawca obsługuje 7,1 mln klientów i rocznie dystrybuuje 11,53 mld m3 gazu ziemnego (dane na rok 2021). Spółka posiada 17 oddziałów gazowniczych i 174 gazownie, a jej sieć o długości przekraczającej 200 tys. km gazociągów obejmuje w zasadzie cały kraj.
Pozostali dystrybutorzy posiadają sieci o znacznie mniejszym obszarze, np. obejmujące jedno miasto (ESV Wisłosan Sp. z o.o. działający na obszarze miasta Nowa Dęba czy Koksownia Częstochowa Nowa Sp. z. o.o. dystrybuująca gaz koksowniczy na terenie Częstochowy), gminę lub kilka gmin. Dość dużą spółką na tym tle jest G.EN GAZ Energia sp. z o.o., która według danych na kwiecień 2022 r. obejmuje swoim działaniem 5 województw (dolnośląskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie), 89 gmin i 44 004 klientów oraz dysponuje 5 stacjami regazyfikacji i 3061 km sieci gazowych (w tym 172 km gazociągów przesyłowych). Oczywiście w porównaniu w PSG nawet stosunkowo duży G.EN GAZ jest niewielką firmą.
PSG jest spółką należącą do Grupy Kapitałowej PGNiG, która jest liderem wydobycia gazu w Polsce i według danych na rok 2019 ma około 90% udziału w wydobyciu tego surowca. Dodatkowo posiada możliwości magazynowania gazu w każdym ze swoich 7 zbiorników zlokalizowanych w Brzeźnicy, Husowie, Mogilnie, Strachocinie, Swarzowie, Wierzchowicach i Kosakowie. Oczywiście w ramach grupy odbywa się również obrót gazem, a więc także jego sprzedaż. PSG działa w strukturze grupy kapitałowej rozbudowanej o wydobycie gazu, jego magazynowanie oraz obrót, co stwarza dla odbiorcy zarówno szanse, jak i pewne niedogodności.
Na co zwrócić uwagę rozpatrując podpisanie umowy?
- ceny gazu – umowa kompleksowa nie oznacza z założenia niższych kosztów poniesionych na zakup surowca;
- możliwość negocjacji uwzględniających nie tylko dystrybucję, ale także wytwarzanie i magazynowanie w ramach jednej grupy kapitałowej;
- w dużych firmach uciążliwe jest korzystanie z infolinii – jeśli kupujesz duże ilości gazu, zapytaj o przydzielenie opiekuna.
Mniejsi dystrybutorzy gazu najczęściej łączą w ramach jednej spółki sprzedaż i dystrybucję surowca. Oczywiście dla każdego z odbiorców możliwy jest wybór sprzedawcy i rezygnacja z usług małej firmy dystrybucyjnej, jednak nie zawsze jest to opłacalne.
Niewielkie firmy dystrybucyjne dysponujące siecią gazową są skłonne zaproponować swoim klientom naprawdę dobre warunki cenowe, zwłaszcza kiedy odbiorcy decydują się na podpisanie umowy kompleksowej. Z uwagi na połączenie dwóch funkcji (OSD i sprzedawcy gazu) w ramach jednego przedsiębiorstwa, odbiorca może liczyć na wynegocjowanie lepszych cen surowca niż u konkurencji.
Na co zwrócić uwagę rozpatrując podpisanie umowy?
- możliwość negocjacji uwzględniających nie tylko dystrybucję, ale także obrót w ramach jednej spółki;
- brak zapisów o zmianie ceny z przyczyn innych niż zapisy ustawowe (np. podatki, opłaty ustalane przez organy państwowe).
Przykładem przedsiębiorstwa, które reprezentuje model biznesowy dystrybutora gazu prowadzącego tę działalność w kooperacji z innym profilem aktywności gospodarczej może być Koksownia Częstochowa Nowa Sp. z. o.o. Firma dystrybuuje oraz sprzedaje gaz koksowniczy, a jej głównym profilem działalności jest produkcja koksu wielkopiecowego oraz odlewniczego i innych produktów węglopodobnych. Gaz powstający przy wytwarzaniu koksu jest dla Koksowni produktem ubocznym. Przedsiębiorstwo posiadając własną sieć zajmuje się dystrybucją i sprzedażą surowca.
Oczywiście gaz koksowniczy nie jest niczym nowym. Był stosowany na szeroką skalę do użytku domowego i ogrzewania już w drugiej połowie XIX w. Powszechne zastosowanie ograniczono w radykalnym stopniu w latach 80 ubiegłego stulecia ze względów ekologicznych. Obecnie sprzedawany gaz koksowniczy musi spełniać surowe normy środowiskowe i jest użytkowany na małą skalę np. w kogeneracji czy do celów grzewczych lub produkcyjnych lokalnie, tak jak w przypadku Koksowni Częstochowa.
Na co zwrócić uwagę rozpatrując podpisanie umowy?
- możliwość negocjacji cenowych – zwykle cena sprzedaży gazu ustalana jest indywidualnie, a cena dystrybucji – zgodnie z taryfą;
- brak zapisów o zmianie ceny z przyczyn innych niż zapisy ustawowe (np. podatki, opłaty ustalane przez organy państwowe).
